عکس هایی که مشاهده می کنید توسط دوست عزیزمان آقای امین ابراهیمیان تهیه شده است.
بقیه عکسها را در ادامه مطلب مشاهده کنید
به گزارش سبزپرس، مهندس رضا بهروز کارشناس ارشد آب در قوه قضائیه در گزارشی خطاب به «رئیس شعبه 4 شورای حل اختلاف شهرستان اهر» در خصوص بررسی وضعیت زمین های اطراف روستای مزرعه مزارع علاوه بر تایید آلودگی این زمین ها به فلزات سنگین، از بالا بودن فاکتورهای شیمیایی نظیر کلراید و منیزیم خبر داده است.
این کارشناس رسمی قوه قضائیه در گزارش خود نوشته است: «در پیمایش و بررسی هایی که در طول دره (بالادست روستای مزرعه مزارع) انجام گرفت، ملاحظه گردید که در بیشتر قسمت ها، کف دره و اطراف آن به وسیله لایه ای از رسوب به رنگ تیره که نسبتا سفت بود، پوشانده شده است به صورتی که امکان کندن این رسوبات بدون ابزارهای لازم بسیار مشکل بود.»
او ادامه داده: «در بازدیدی که از محل سد باطله معدن مس مزرعه که محل انباشت پساب و رسوبات معدن می باشد، انجام گرفت ملاحظه شد که بدنه خاکریزی سد مورد نظر از بین رفته و سد خاکی شکسته است به گونه ای که رسوبات پشت سد جای بدنه خاکی آن را گرفته بود و قسمتی از این رسوبات به همراه پساب آلوده به دره سرازیر شده است.»
بهروز گزارش داده است: «هر چند که در پایین دست این سد شکسته، دو بند خاکی در مسیر دره مشاهده شد ولی شواهد و قراین نشان می داد که این بندها پس از شکستن سد و سرازیر شدن رسوبات به دره احداث شده است؛ بنابراین در زمان شکست سد پساب پشت آن به همراه مقداری از رسوبات پشت سد به سمت دره جریان پیدا کرده و باعث پخش رسوبات آلوده به کف دره و در قسمت هایی باعث پخش این رسوبات به زمین های اطراف دره شده است که با توجه به مدارک موجود و بررسی های انجام شده میزان کل رسوباتی که از سال 1365 در پشت سد جمع شده در حدود 300-400 هزار تن می باشد که در روز وقوع حادثه در حدود 50 – 60 هزار تن از این رسوبات آلوده در منطقه و در کف دره های پایین دست پخش شده که به مرور می تواند وارد آبهای روان دره و آبهای زیرزمینی شده و خطرات جبران ناپذیر بهداشتی زیست محیطی و انسانی به وجود آورد.»
این کارشناس تاکید می کند: «پس از انجام آنالیزهای لازم و مقایسه آن با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO) مشخص گردید که رسوبات پشت این سد، پساب این سد و پساب معدن دارای آلودگی هایی شامل آرسنیک، کادمیوم، سرب، مس، فسفات، آمونیاک، منیزیم و... بوده و غلظت شان بالاتر از استانداردهای لازم می باشد.»
در این گزارش آمده است که تعدادی از این عناصر جزء مواد مورد مصرف کارخانه های تغلیظ مس هستند که «ممکن است مستقیماً آسیبی به انسان، کیاه یا احشام وارد ننماید ولی این مواد به مرور در بافت های گیاهی و حیوانی تجمع نموده و استفاده مکرر انسان از میوه ها و گیاهان آبیاری شده با آب آلوده به این مواد و نیز استفاده از گوشت حیوانی که در این شرایط پرورش یافته به تدریج باعث تجمع این عناصر در بدن انسان شده و در دراز مدت باعث بروز سرطان های مختلف می گردد.»
این گزارش در پایان اضافه می کند: «علاوه بر مسایل بهداشتی و زیست محیطی که اشاره گردید، وقوع حادثه مذکور یعنی شکسته شدن سد باطله معدن مس مزرعه و سرازیر شدن رسوبات آلوده به دره تا چندین سال باعث از بین رفتن منبع آب کشاورزی اهالی روستای مزرعه که از زهاب های دره قبله بلاغی تامین می شد، گردیده است.»
چهارمين جشنواره « شهر من ، فرهنگ من » با غرفه هايي از استان هاي مختلف كشور در دانشگاه صنعتي اميركبير برگزار شد. امسال جمعي از دانشجويان اهري با سعي و همت بسيار تواستند غرفه مستقل براي ارسباران تشكيل دهند. غرفه اي جديد كه مورد توجه بازديد كنندگان قرار گرفت.
در اين ميان وجود كاتالوگ زيبايي از محيطزيست ارسباران در ميان محصولات ارائه شده به چشم مي خورد.كاتالوگي كه در آن اکوسیستم و مناطق حفاظت شده ارسباران به زيبايي معرفي و نمايان شده بود.از تذكرات زيست محيطي گرفته تا معرفي جاذبه هاي گردشگري در اين كتابچه بود.
ما نيز از تمامي كاركنان اداره ي كل محيطزيست به خصوص آقاي بيوك رئيسي كه علاوه بر چاپ 1000عدد از اين كاتالوگ ها،هزینه ی 500 عدد از دی وی دی های گردشگری را تقبل فرمودند،نهايت قدرداني و تشكر را داريم.به قول معروف« تا باشد چنين بادا»
سبزپرس – گروه محیط طبیعی: نتایج آخرین آزمایش ها روی آب های سطحی و لجن های رسوب گذاری شده ناشی از شکستن سد مواد باطله معدن مس «مزرعه» در روستای «مزرعه مزارع» نشان می دهد که آب و خاک بستر رودخانه «کوچک چای» دارای آرسنیک به میزان 12 برابر حد مجاز است. رود «کوچک چای» به رود «اهرچای» می ریزد.
در ادامه نيز رود اهرچاي به قره سو مي پيوندد و قره سو به ارس مي ريزد و ارس نيز بعد از پيوستن به كورا به خزر سرازير مي شود(نويسنده)
به گزارش سبزپرس، اهالی روستای «مزرعه مزارع» که پیگیری ماجرای شکستن سد مواد باطله معدن مس «مزرعه» در نزدیکی شهرستان اهر را انجام می دهند، اخیرا با مراجعه به «شرکت سپهر شیمی» که از آزمایشگاه های معتمد سازمان حفاظت محیط زیست است، باردیگر خاک و آب های سطحی رودخانه کوچک چای و زمین های اطراف را مورد آزمایش قرار دادند.
در نتایج این آزمایش آمده است که میزان آرسنیک اندازه گیری شده در آب و خاک هر دو به میزان 12/0 mg/l است در حالی که حداکثر میزان قابل قبول و مجاز این ماده 01/0 mg/l است.
این میزان برای کادمیوم در آبهای سطحی عدد 019/0 mg/l و در لجن بستر رودخانه عدد 021/0 mg/l است. حداکثر میزان قابل قبول برای کادمیوم در آبهای سطحی و لجن بستر 003/0 mg/l است.
از سوی دیگر این آزمایش نشان می دهد که آبهای سطحی با PH 11/9 در شرایط قلیایی قرار دارند.
میزان سختی کل آب 100 هزار mg/l اندازه گیری شده که میزان مجاز آن 500 mg/l است. میزان کلراید در آبهای سطحی دو هزار و 999 mg/l و در لجن بستر دو هزار و 55 mg/l اندازه گیری شده است. این میزان برای سولفات در آب های سطحی 21 هزار و 83 و برای لجن بستر 22 هزار و 172 mg/l است که میزان مجاز برای غلظت کلراید و سولفات 250 mg/l است.
همچنین میزان سرب در آب 41/0 mg/l و در لجن بستر 44/0 mg/l است که میزان مجاز آن 01/0 mg/l اعلام شده است. میزان آمونیاک در آب 6/9 mg/l و در لجن بستر 10 mg/l گزارش شده که با میزان مجاز 05/0 mg/l تفاوت بسیار زیادی دارد. این تفاوت در موادی مانند نیترات و نیتریت نیز دیده می شود. میزان نیترات در آب و لجن بستر به ترتیب سه هزار و 986 mg/l و چهار هزار و 313 mg/l اندازه گیری شده که میزان مجاز آن 50 mg/l است. همچنین میزان نیتریت در آب و لجن بستر به ترتیب 85 mg/l و 93 mg/l انداره گیری شده که میزان مجاز آن نیز 3 mg/l اعلام شده است.
عنصر مس در آب 25 mg/l و در لجن بستر 6/28 mg/l اعلام شده که با حد مجاز 2 mg/l فاصله زیادی دارد.
در این آزمایش میزان فسفات آب 59/1010 mg/l و در لجن بستر 6/1081 mg/l اندازه گیری شده در حالی که حد مجاز آن تنها 7/0 mg/l است.
دکتر ساعدی که پیش از این آب و خاک منطقه را آزمایش کرده بود، به خبرنگار سبزپرس گفته بود که به نظر می رسد عمده این فسفات، به دلیل استفاده از کودهای حیوانی و شیمیایی برای کشاورزی در زمین های اطراف باشد. چراکه زمین های اطراف عمدتا باغی و زراعی هستند و میزان بالای فسفات در خاک اطراف زمین ها به دلیل زهکشی آب در زمین های کشاورزی، طبیعی به نظر می رسد.
در جامعه ي ما به كمترين چيزي كه ارزش و اهميت داده نمي شود فرهنگ و حقوق آن است .فرهنگ سازي امروزه بسيار در گفتار ما تكرار مي شود.به ويژه آنگاه كه با ناهنجاري هاي اجتماعي در حوزه هاي مختلف مواجه مي شويم.با اين همه اما در تعريف ساز و كار عملي اين مهم به طور جد وارد نمي شويم .سعدي چه زيبا گفته است كه«به عمل كار بر آيد به سخن داني نيست»نهادينه كردن فرهنگ در جامعه ي بشري امري است مشكل كه همه ي اقشار جامعه بايد براي گسترش اين مهم تلاش كنند.
در اين ميان بنيان هاي فرهنگي هر جامعه اي مهمترين عوامل زير بنايي در شكل دهي رفتارهاي اجتماعي و تعاملات زيستي اعضاي آن جامعه محسوب مي شود و موثرترين نقش را در رشد و پويايي در رفتار آنان بر عهده دارند.مشروط بر آنكه هريك از افراد آن جامعه به سهم خود در هر موقعيت و جايگاهي كه قرار دارند به وظايف فردي و اجتماعي خود آگاهي داشته و در پاسداشت عناصر تشكيل دهنده آن بنيان ها از هيچ كوششي دريغ نكنند تا به حرمت همه ي ارزش هايي كه همان بنيان هاي فرهنگي كه نقش ريشه هاي عميق باورهاي اعتقادي،اخلاقي و سنت ها را نيز به خوبي مي توان در آنها مشاهده كرد،براي حفظ و حراست از حريم آنها معنا و مفهوم خود را متجلي مي سازند و تنها در اين صورت است كه مي توان اميد داشت كه پيوسته آن ارزش ها مورد احترام باقي بمانند و بسترهاي مناسب براي رشد اعتلاي فرهنگي را براي افراد همان جامعه فراهم كنند.در غير اين صورت بايد هر روز بيش از گذشته شاهد افول ارزش هاي اخلاقي و رفتاري مردم به عنوان عناصر اصلي تشكيل دهنده جامعه بود.
هرچه ريشه هاي عناصر فرهنگي عميق تر و تاثير هاي سازنده و رشد دهنده آنها بر روي فرد و جامعه ماندگارتر باشد مي توان به بالندگي و پيشرفت مردم آن جامعه اميدوارتر بود چرا كه كمترين محصول فرهنگ سازي در ميان مردم بهبود رفتارهاي فردي و اجتماعي نشئت گرفته از آگاهي هاي لازم براي درك صحيح آنان از شرايط زماني و مكاني خودشان و تشخيص ضرورت هاي تضمين كننده سرنوشت مطلوبشان و مهم تر از همه عمل به آن ضرورت هاست.در برخورد با نا هنجاري ها استفاده از اهرم كنترل اجتماعي و اعمال مجازات براي دراز مدت جواب نخواهد داد و اينجاست كه بحث دروني ساختن ارزش و فرهنگ ستزي اهميت مي يابد.بايد از كانال هاي مختلف به اين امر مبادرت ورزيد و به ويژه از طريق رسانه هاي مكتوب و صوتي وتصويري وارد عمل شد.
به عنوان مثال «بهار خاموش» نوشته راشل كارسون و «بمب جمعيت» اثر پل ارليش دو كتاب مهم در دهه ي 60ميلادي بود كه تاثير به سزايي در آگاه سازي جوامع و توجه آحاد مردم ودولت ها به فرهنگ سازي در حفاظت از محيطزيست داشت.
امروزه كتاب ها و كاتالوگهاي بسياري در باب گردشگري منتشر مي شود اما بسيار اندك مشاهده مي كنيم كه در آنها سخني از حفاظت از محيطزيست به ميان رفته باشد.اگر كمي از مبحث هاي اصلي و ساده ي محيطزست در كنار اين گونه كتابها نوشته شود يقينا ثمرات آنها را در آينده خواهيم ديد.
با توجه به اينكه در منطقه ي ارسباران(قره داغ)تاريخ و طبيعت به يكديگر پيوند خورده است و در نتيجه گردشگران در حين بازديد از ابنيه تاريخي در طبيعت افسونگر اين منطقه نيز حضور مي يابند تهيه آئين نامه براي حفاظت از محيطزيست در كنار معرفي نقاط ديدني منطقه مي تواند گام ارزنده اي در حفاظت از اين ميراث تاريخي و طبيعي باشد.
حال اين فرهنگ سازي تنها به گردشگران محدود نمي شود و ابعاد بسيار گسترده اي دارد.شايد اگر كمي مسئولان در برنامه هايشان فرهنگ سازي در اولويت قراردهند امروز ديگر شاهد فجايعي چون شكستن سد مواد باطله معدن مس مزرعه نبوديم و اين را بدانيم فرهنگ سازي يعني پيش گيري و مگر نگفته اند كه«پيشگيري بهتر از درمان است» پس بياييد مانع گسترش فرهنگ تخريب محيطزيست شويم تا ديگر نيازي به هزينه هاي گران براي جبران نداشته باشيم.
به گزارش سبزپرس، برخی اهالی روستای «مزرعه مزارع» از توابع شهرستان اهر که در نزدیکی معدن مس مزرعه زندگی می کنند از بی توجهی مسئولان معدن نسبت به پاکسازی عرصه های آلوده گله دارند.
محمد اکبرپور، یکی از اهالی این روستا است که به نمایندگی از شورای اسلامی این روستا پیگیر مطالبات مردمی درباره این واقعه است.
او به خبرنگار ما گفت: با اینکه سه ماه از ماجرای شکستن سد مواد باطله می گذرد، هنوز هیچ اقدامی برای پاکسازی محل انجام نشده و رسوبات آلوده در زمین های کشاورزی و باغ ها و زمین های منابع طبیعی رها شده اند.
اکبرپور درباره نتیجه پیگیری هایش برای دریافت مطالبات مردمی گفت: به کمیسیون اصل 90 مجلس نامه ای به همراه مستندات فرستادیم که از آنجا دوباره به فرمانداری شهرستان اهر ارجاع دادند که فرمانداری نیز در پاسخ به نامه کمیسیون اصل 90 اعلام کرده که خسارت بسیار جزئی بوده است.
او ادامه داد: این خسارت جزئی نیست چون اخیرا خاک منطقه را برای بار دوم در یکی از آزمایشگاه های معتبر سازمان حفاظت محیط زیست در تهران آزمایش کرده ایم و مشخص شده که میزان کادمیوم و آرسنیک موجود در این خاک بالاتر از حد قابل قبول است و آلوده شدن خاک به این مواد به هیچ وجه نمی تواند جزئی باشد.
این ساکن روستای مزرعه مزارع همچنین گفت: روز یکشنبه گذشته نامه ای به همراه مستندات کامل برای دکتر شاعری، قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست ارسال کرده ایم که هنوز پاسخی دریافت نکرده ایم.
بعد از ظهر روز 16 اردیبهشت امسال، سد مواد باطله مزرعه مس مزرعه در نزدیکی شهرستان اهر دچار شکستگی شد و حجم زیادی از مواد باطله آلوده به فلزات سنگین و رسوبات مضر برای خاک به اراضی طبیعی و مزارع و باغ های مردم شد.
پیش از این اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی اعلام کرده بود که بی توجهی به وضعیت مخزن مواد باطله باعث شکستگی این مخزن شده است. به همین دلیل شکایتی از طرف اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی علیه مدیریت معدن مس مزرعه تنظیم شده که پرونده آن در نوبت دادرسی قرار دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی همچنین در 31 خرداد ماه از لایروبی بستر رودخانه اهرچای از رسوبات مواد باطله معدن مس مزرعه خبر داده بود که بنا بر اظهارات اهالی، به نظر می رسد این لایروبی شامل اراضی کشاورزی و طبیعی و کرانه رودخانه نشده است.
خبار مرتبط:
آلودگی شدید رودخانه اهرچای /10/ مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی:
آلودگی رود اهر چای / 9 / یکی از اهالی روستای مزرعه مزارع
آلودگی شدید رودخانه اهرچای /6 /
آلودگی شدید رودخانه اهرچای / 4 /
آلودگی شدید رودخانه اهرچای /3/
يكي از اموري كه زمينه ساز سعادت است داشتن محيطي امن است كه انسان بتواند در پناه آن به تربيت جسم و جان خويش بپردازد و اين ميسر نيست جز با زيستن در محيطي سالم و زيبا چه در داخل اجتماعات و استحكامات شهري و چه خارج از آنها در دل طبيعت.اما در اين ميان براي ما سوالي مطرح مي شود كه آيا در شهري كه نرخ بيكاري اش 23درصد است و جوانانش با بيكاري مواجه هستند مي توان به تربيت همزمان جسم وروح پرداخت؟اگر جرمي در داخل جامعه اتفاق افتد چون مرضي واگيردار به طبيعت نيز سرايت مي كند.
امروز بحران هاي موجود در همه ي ابعاد ناشي از غفلت ما انسانها است.در بعد زيست محيطي اقتصاد نو بر اثر جنون آمندي برگرفته از انديشه رشد مداوم اقتصادي در صدد كشف تكنيك هاي بهره برداري از طبيعت همراه با تخريب هرچه بيشر از منابع طبيعي برآمد و انسان اقتصادي در اين عرصه بر اين باور بود كه مي تواند از ذخاير و منابعي كه خداوند ارزاني داشته جاودانه استفاده كند.
يكي از ابعاد مهم توجه به اين مساله نگاه از منظر ديني است از اين نگاه دو ديدگاه متناقض وجود دارد.عده اي بحران حاضر را ناشي از فاصله گرفتن از آموزه هاي اديان و راه حل را در افزايش زمينه هاي تربيت ديني و اخلاقي مي دانند.عده اي ديگر نيز با نگاه سكولار و با اتخاذ موضعي متضاد مشكل را در آموزه هاي ديني جسته و آنها را در بحران موثر دانسته اند.
دين اسلام كه همواره در آموزه هاي نوراني خويش مابق با فطرت آدميان راه اعتدال را دپيش گرفته،در برخورد با طبيعت و مواهب طبيعي نيز نه آنچنان دست انسان را باز گذاشته است تا هر نوع تصرفي بخواهد در آنها بكند و بهاي نابودي اين نعمهاي خدادادي زندگي خود را اداره كند و تجمل بخشد و نه اجازه مي دهد بشر طبيعت را به علت عظمت آن خداي خويش دانسته و در مقابل آن به سجده بيفتد و هيچ تصرفي در آن نكند و صرفا به ديده ي تقديس به آن بنگرد بلكه آيه و كلمه ي خداوند و موجوداتي داراي شعور نسبي كه تسبيح گوي خداوند هستند معرفي كرده و براي همه ي آنها اعم از گياه و حيوان حقوقي در نظر گرفته و انسان ها را به رعايت آن حدود و حقوق دعوت مي كند و به منظور نشان دادن عظمتشان به آن سوگند خورده است.در نگاه قرآن جهان مظهر زيبايي و مورد ستايش خداوند است ،تمام اجزاي هستي هماهنگ و بدون نقص است و در هيچ يك از گونه هاي گياهي و حيواني در چرخه محيطزيست بيهوده آفريده نشده است. انساني كه پرورده ي قرآن است از لحاظ اقتصادي و اخلاقي به گونه اي تربيت مي شود كه عالم طبيعت را دشمن طبيعت نمي شمارد كه بايد بر آن چيرگي يافت بلكه به صورت جز مكمل جهان ديني انسان به آن مي نگرد كه در حيات زميني اش و به يك معنا حتي در سرنوشت نهايي او هم شريك است.آموزه هاي الهي در اين زمينه معمولا داراي دو چهره اند:برخي از آنها به منظور حفظ حداقل هاي لازم به صورت تكاليف الزامي تشريح شده و حتي ساز و كارهايي نيز براي ضمانت آنها پيش بيني شده است.دسته ي ديگر با عنوان رهنمودهاي اخلاقي و به منظور ارئه به جامعه ي مطلوب ارائه شده اند.به دليل گستردگي اين آموزه ها تنها به مواردي از آن اشاره مي كنيم:
يكي از تكاليف الزامي كه از آيات و روايات و قواعد فقهي از آن استفاده مي شود:
پرهيز از ضرر رساني و اتلاف منابع عمومي : برخي افراد و بنگاه هاي اقتصادي براي بيشينه كردن سود خود و برطرف كردن حرص وطمع خويش به تخريب محيطزيست اقدام مي كنند.آلوده ساختن هوا و رودخانه ها از مصاديق تخريب طبيعت هستند كه نمونه اي از اين مورد ويلاسازي در جنگل هاي ارسباران است.
رهنمودهاي تشويقي(اخلاقي):
اصل اوليه ي اسلام بر اين قرار گرفته است كه با تربيت انسان خود او را به نگهداري از محل زندگي خود وا دارد و اتفاقا چنين روش هايي در عمل بهتر جواب داده است به همين جهت آيات و روايات فراواني به اين نگرش وجود دارد كه به بعضي از آنها اشاره مي كنيم:
خداون انسان را در جايگاه انماينده وجانشين و امنتدار خود معرفي كرده(بقره2و30-و اذ قال للملائكة...في الرض خليفة)و اسباب خلافت را با تعليم اسماي حسنه ي خود برايش فراهم آورده (و علم ءادم اسما كلها-بقره 2و31)و ضمن آن از او خواسته تا به آبادي امانتي كه به او سپرده شده يعني زمين و مظاهر آن بپردازد و آن را از هرگونه گزند و تباهي باز دارد(هو انشاكم من الارض...هود119-61)امام صادق نيز در حديثي مي فرميند:زندگي بدون داشتن سه چيز بر انسان گوارا نيست:هواي تميز،آب فراوان وگوارا و زمين حاصلخيز.
قرآن برنامه اي كل نگر است اما در جامعه ي ما چند درصد از تعاليم قرآن عملي مي شود؟
در اينجا جا دارد از جوانان قره داغي كه به هر نوعي در غرفه ي((شهر من،فرهنگ من))به گونه اي شايسته براي محيطزيست ارسباران كوشيدند تشكر كنيم و با وجود اين كه مبحث محيطزيست با كم و كاست هايي رو به رو بود اما اميد است كه كه اين نواقص نيز با ياري مسئولين و مردم بر طرف شود و اين جوانان براي دفعه ي بعد اماده تر شوند و باز هم دست مريزاد به اين جوانان كهنشان دادن ارسباراني ها از حفاظت شالوده ي اصلي توسعه ي پايدار غافل نيستند.در پايان از دوست گرامي آقاي فربد محسني كه بروشور محيطزيست وهمچنين ديگر موارد ارائه شده را در اختيار بنده گذاشتند نهايت قدرداني را به عمل مي آوريم.
منابع
1-بخش آموزش علمي و فني و حرفه اي يونسكو،آموزش بين المللي محيطزيست
2-بري،جان،محيطزيست و نظريه ي اجتماعي ،ترجمه ي حسن پويان و نيره توكلي،انتشارات سازمان محيطزيست
3-رضي،نهج الباغه،ترجمه ي سيد جعفر شهيدي،انتشارات علمي و فرهنگي
4-طباطبايي،سيد محمد حسين،سيد محمد باقر موسوي همداني،جامعه ي مدرسين حوزه ي علميه قم
5-مجلسي،محمد باقر،موسسه الوفا
محیط زیست قره داغ(ارسباران)همانند میراث فرهنگی آن منحصر به فرد است. محیط زیست آن همانند میراث فرهنگی اش رو به تخریب است و در این میان غیبت واکنش های مردمی در قالب تشکل های مردمی به شدت احساس می شود. با توجه به حساسیت هایی که در نسل جدید بروز یافته، امید می رود که شاهد شکل گیری چنین تشکل هایی در منطقه باشیم.