آلودگی شدید رودخانه اهرچای / 13 /
به گزارش سبزپرس، مهندس رضا بهروز کارشناس ارشد آب در قوه قضائیه در گزارشی خطاب به «رئیس شعبه 4 شورای حل اختلاف شهرستان اهر» در خصوص بررسی وضعیت زمین های اطراف روستای مزرعه مزارع علاوه بر تایید آلودگی این زمین ها به فلزات سنگین، از بالا بودن فاکتورهای شیمیایی نظیر کلراید و منیزیم خبر داده است.
این کارشناس رسمی قوه قضائیه در گزارش خود نوشته است: «در پیمایش و بررسی هایی که در طول دره (بالادست روستای مزرعه مزارع) انجام گرفت، ملاحظه گردید که در بیشتر قسمت ها، کف دره و اطراف آن به وسیله لایه ای از رسوب به رنگ تیره که نسبتا سفت بود، پوشانده شده است به صورتی که امکان کندن این رسوبات بدون ابزارهای لازم بسیار مشکل بود.»
او ادامه داده: «در بازدیدی که از محل سد باطله معدن مس مزرعه که محل انباشت پساب و رسوبات معدن می باشد، انجام گرفت ملاحظه شد که بدنه خاکریزی سد مورد نظر از بین رفته و سد خاکی شکسته است به گونه ای که رسوبات پشت سد جای بدنه خاکی آن را گرفته بود و قسمتی از این رسوبات به همراه پساب آلوده به دره سرازیر شده است.»
بهروز گزارش داده است: «هر چند که در پایین دست این سد شکسته، دو بند خاکی در مسیر دره مشاهده شد ولی شواهد و قراین نشان می داد که این بندها پس از شکستن سد و سرازیر شدن رسوبات به دره احداث شده است؛ بنابراین در زمان شکست سد پساب پشت آن به همراه مقداری از رسوبات پشت سد به سمت دره جریان پیدا کرده و باعث پخش رسوبات آلوده به کف دره و در قسمت هایی باعث پخش این رسوبات به زمین های اطراف دره شده است که با توجه به مدارک موجود و بررسی های انجام شده میزان کل رسوباتی که از سال 1365 در پشت سد جمع شده در حدود 300-400 هزار تن می باشد که در روز وقوع حادثه در حدود 50 – 60 هزار تن از این رسوبات آلوده در منطقه و در کف دره های پایین دست پخش شده که به مرور می تواند وارد آبهای روان دره و آبهای زیرزمینی شده و خطرات جبران ناپذیر بهداشتی زیست محیطی و انسانی به وجود آورد.»
این کارشناس تاکید می کند: «پس از انجام آنالیزهای لازم و مقایسه آن با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO) مشخص گردید که رسوبات پشت این سد، پساب این سد و پساب معدن دارای آلودگی هایی شامل آرسنیک، کادمیوم، سرب، مس، فسفات، آمونیاک، منیزیم و... بوده و غلظت شان بالاتر از استانداردهای لازم می باشد.»
در این گزارش آمده است که تعدادی از این عناصر جزء مواد مورد مصرف کارخانه های تغلیظ مس هستند که «ممکن است مستقیماً آسیبی به انسان، کیاه یا احشام وارد ننماید ولی این مواد به مرور در بافت های گیاهی و حیوانی تجمع نموده و استفاده مکرر انسان از میوه ها و گیاهان آبیاری شده با آب آلوده به این مواد و نیز استفاده از گوشت حیوانی که در این شرایط پرورش یافته به تدریج باعث تجمع این عناصر در بدن انسان شده و در دراز مدت باعث بروز سرطان های مختلف می گردد.»
این گزارش در پایان اضافه می کند: «علاوه بر مسایل بهداشتی و زیست محیطی که اشاره گردید، وقوع حادثه مذکور یعنی شکسته شدن سد باطله معدن مس مزرعه و سرازیر شدن رسوبات آلوده به دره تا چندین سال باعث از بین رفتن منبع آب کشاورزی اهالی روستای مزرعه که از زهاب های دره قبله بلاغی تامین می شد، گردیده است.»
	  محیط زیست قره داغ(ارسباران)همانند میراث فرهنگی آن منحصر به فرد است. محیط زیست آن همانند میراث فرهنگی اش رو به تخریب است و در این میان غیبت واکنش های مردمی در قالب تشکل های مردمی به شدت احساس می شود. با توجه به حساسیت هایی که در نسل جدید بروز یافته، امید می رود که شاهد شکل گیری چنین تشکل هایی در منطقه باشیم.